Η κύστη κόκκυγος είναι μια απλούστατη πάθηση που όμως ταλαιπωρεί πολύ και συχνά οδηγεί τους ασθενείς στο χειρουργείο περισσότερες από μία φορές. Υπάρχουν πολλές τεχνικές για τη θεραπεία της και αυτό δείχνει ότι καμία από αυτές δεν είναι τέλεια, αλλά ούτε και 100% αποτελεσματική. Όχι, η κύστη κόκκυγος δεν θεραπεύεται 100% ανώδυνα και αναίμακτα με laser και τοπική αναισθησία. Μην παρασύρεστε από την ιατρική διαφήμιση, δείτε τις διεθνείς οδηγίες. Η κύστη κόκκυγος χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση ανάλογα με την βαρύτητα και τα χαρακτηριστικά του ασθενούς. Χρησιμοποιώ τις διαθέσιμες τεχνικές κρίνωντας τι ταιριάζει στον ασθενή και υπολογίζοντας τις καλύτερες πιθανότητες επιτυχίας. Ακολουθώ πιστά τις διεθνείς οδηγίες, είναι ο μόνος τρόπος να εξασφαλίσω για τους ασθενείς μου το καλύτερο αποτέλεσμα.
Τι είναι η κύστη Κόκκυγος;
Η κύστη κόκκυγος είναι μια κοιλότητα με σκληρό τοίχωμα που περιέχει πύο και προϊόντα φλεγμονής, τρίχες και ακαθαρσίες. Εντοπίζεται στο κατώτερο σημείο της ράχης, στην περιοχή της μεσογλουτιαίας σχισμής. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα τι την προκαλεί αλλά σχεδόν πάντα σχετίζεται με πλούσια τριχοφυία στην περιοχή.
Πως δημιουργείται η κύστη Κόκκυγος;
Η αλήθεια είναι πως δεν γνωρίζουμε ακριβώς πως δημιουργείται η κύστη κόκκυγος. Πιστεύεται ότι δημιουργείται από τρίχες οι οποίες παγιδεύονται στο δέρμα και μεγαλώνουν προς τα μέσα ξεκινώντας τη διαδικασία της φλεγμονής. Άλλη μια θεωρία ενοχοποιεί συνεχείς μικροτραυματισμούς της περιοχής όπως συμβαίνει σε άτομα που κάνουν καθιστική ζωή. Άλλωστε στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο τη ονόμασαν «πάθηση του οδηγού του jeep»!. Φαίνεται επίσης ότι κάποιο ρόλο παίζει η συνεχής τριβή ανάμεσα στους γλουτούς. Η εμφάνιση της νόσου είναι συχνότερη σε νεαρούς άνδρες με έντονη τριχοφυΐα αλλά και σε ασθενείς με παραπάνω κιλά.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κύστης Κόκκυγος;
Η κύστη κόκκυγος έχει έντονα συμπτώματα όταν υπάρχει φλεγμονή και η κοιλότητα γεμίζει με πύο. Τότε, υπάρχει έντονος πόνος και η περιοχή πρήζεται, κοκκινίζει και μπορεί να λερώνει με δύσοσμα υγρά. Αν δεν την ανοίξουμε άμεσα, μπορεί να εμφανιστεί και πυρετός με ρίγη. Η κατάσταση αυτή είναι ιδιαίτερα επώδυνη και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση τόσο για να ανακουφιστεί ο ασθενής όσο και για να προλάβουμε τη δημιουργία συριγγίων που θα μας ταλαιπωρήσουν στο μέλλον.
Τι είναι το συρίγγιο σε μια κύστη κόκκυγος;
Το συρίγγιο είναι ένα τούνελ, μια παθολογική επικοινωνία ανάμεσα σε μια κοιλότητα του σώματος και το δέρμα. Στην περίπτωση της κύστης κόκκυγος, συρίγγια δημιουργούνται στην προσπάθεια του οργανισμού να εκτονώσει τη φλέγμονή και να παροχετεύσει το πύο που μαζεύεται μέσα στο απόστημα. Τα συρίγγια φαίνονται σαν μικρέςτρύπες από τις οποίες τρέχει δύσοσμο υγρό και μερικές φορές εξέχουν τρίχες ή απορρίματα του δέρματος
Πως γίνεται η διάγνωση της κύστης κόκκυγος;
Η διάγνωση γίνεται με την απλή κλινική εξέταση και δεν απαιτούνται άλλες πιο ειδικές τεχνικές. Ο χειρουργός μπορεί να αναγνωρίσει τη φύση του προβλήματος και όσες εξετάσεις απαιτηθούν έχουν να κάνουν κυρίως με τον προεγχειρητικό έλεγχο του ασθενούς.
Ποια είναι η θεραπεία της κύστης κόκκυγος;
Η θεραπεία είναι αποκλειστικά χειρουργική. Τα συντηρητικά μέτρα και η αντιβίωση υπάρχουν μόνο για να προετοιμάσουν την οριστική επέμβαση που θα λύσει το πρόβλημα. Το είδος του χειρουργείου που επιλέγεται εξαρτάται από την εικόνα του ασθενούς. Όταν έχει ήδη δημιουργηθεί ένα απόστημα με έντονη φλεγμονή απαιτείται η άμεση χειρουργική διάνοιξη. Αυτό γίνεται με τοπική αναισθησία ακόμη και στο ιατρείο. Η εκτόνωση του πύου οδηγεί σε άμεση ανακούφιση από τον πόνο. Στη συνέχεια απαιτούνται μερικές αλλαγές του τραύματος και συνήθως δίνουμε αντιβίωση για λίγες ημέρες. Η απλή διάνοιξη ΔΕΝ είναι η θεραπεία της κύστης κόκκυγος. Σε ποσοστό πάνω από 80% η κύστη θα υποτροπιάσει και πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάθε υποτροπή δυσκολεύει την οριστική λύση. Η πιο σωστή κίνηση είναι μόλις υποχωρήσει η έντονη φλεγμονή να γίνεται το τελικό χειρουργείο.
Ποιές επεμβάσεις υπάρχουν για την κύστη κόκκυγος;
Η κλασική επέμβαση είναι η πλήρης αφαίρεση της κύστη. Στη συνέχεια το τραύμα αφήνεται να επουλωθεί μόνο του χωρίς να συμπλησιάσουμε τα χείλη του με ραφές. Αυτό έχει σαν συνέπεια να απαιτούνται μερικές επισκέψεις για αλλαγές. Η ταλαιπωρία είναι μικρή καθώς δεν υπάρχει πόνος. Ευτυχώς υπάρχουν εξαιρετικά υλικά ώστε η περιοχή να παραμένει καθαρή και η επούλωση να επιταχύνεται. Το εντυπωσιακό είναι ότι το σημάδι που απομένει τελικά είναι ελάχιστο! Η κλασική ανοικτή τεχνική είναι η συνήθης επιλογή σε περιπτώσεις πολύ επιμολυσμένων κύστεων ή κύστεων σε φάση έντονης φλεγμονής. Η επέμβαση γίνεται σαν χειρουργείο της μίας ημέρας και δεν χρειάζεται παραμονή στο νοσοκομείο. Η κλασική τεχνική, έχει μικρό ποσοστό υποτροπής, μικρότερο από 8% σε βάθος ετών, ποσοστό που παραμένει από τα καλύτερα που έχουν ανακοινωθεί.
Γιατί συμβαίνουν υποτροπές;
Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους η κύστη μπορεί να ξαναγίνει μετά το ανοικτό χειρουργείο. Η μία πιθανότητα είναι να έχει απομείνει κάποιο υπόλλειμα από το τοίχωμα της κύστης. Αυτό συμβαίνει συχνότερα όταν έχουν προηγηθεί πολλές φλεγμονές και υπάρχουν αρκετά συρίγγια. Η δεύτερη περίπτωση είναι μετά την επούλωση να υπάρχουν ακριβώς οι ίδες συνθήκες που δημιούργησαν την κύστη αρχικά. Εδώ ενοχοποιείται η έντονη τριχοφυϊα αλλά και η βαθιά γλουτιαία σχισμή όπου παρατηρείται συνεχής τριβή του δέρματος.
Πάντως σαν γενική οδηγία συστήνεται να αποτριχώνεται η περιοχή μετά την επέμβαση για διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών.
Τι είναι η τεχνική Limberg
Χρησιμοποιώ τον κρημνό Limberg, μια κλασική τεχνική της πλαστικής χειρουργικής όπου δέρμα, λίπος και απονεύρωση από μια περιοχή μετακινείται για να καλύψει ένα έλλειμα σε μια γειτονική περιοχή του σώματος. Η τεχνική είναι εξαιρειτική στη θεραπεία της κύστης κόκκυγος διότι καλύπτεται το μεγάλο κενό που δημιουργείται με πλούσιο και υγιές δέρμα ενώ ταυτόχρονα επιπεδώνεται η μεσογλουτιαία σχισμή. Αποτέλεσμα είναι να υπάρχει άμεση επούλωση, ελάχιστος πόνος και ο ασθενής να μπορεί από την πρώτη ημέρα να επιστρέψει στη δραστηριότητά του.
Η επέμβαση γίνεται με συνδυασμό τοπικής και αν απαιτηθεί γενικής αναισθησίας, και ο ασθενής φεύγει λίγες ώρες μετά το χειρουργείο.
Μεγάλο πλεονέκτημα είναι ότι δεν απαιτούνται συνεχείς αλλαγές του τραύματος ενώ τα ποσοστά υποτροπών πολύ χαμηλά, ίσως και χαμηλότερα των παραδοσιακών τεχνικών.
Τι θέση έχουν οι ενδοσκοπικές τεχνικές και το laser στη χειρουργική της κύστης κόκκυγος;
Οι ενδοσκοπικές τεχνικές είναι χειρουργικές τεχνικές που στοχεύουν σε μικρότερο δερματικό τραύμα. Παρά τη γενική εντύπωση, οι τεχνικές αυτές απαιτούν χειρουργικό εξοπλισμό, αίθουσα χειρουργείου και φυσικά αναισθησία παρουσία αναισθησιολόγου. Η ιατρική βιβλιογραφία παραμένει επιφυλακτική για τα αποτελέσματα των ενδοσκοπικών τεχνικών καθώς φαίνεται να έχουν μεγαλύτερο ποσοστό υποτροπής δηλαδή εμφάνισης νέας κύστης. Αντίστοιχα, οι ακτίνες laser έχουν διαφημιστεί πολύ στη χειρουργική της κύστης κόκκυγος αλλά δεν υπάρχει καμία σοβαρή μελέτη που να δείχνει ότι υπερτερούν σε σχέση με τις υπόλοιπες τεχνικές. Μάλιστα στις επίσημες οδηγίες του American Society of Colon and Rectal Surgeons, η λέξη laser αναφέρεται μόνο στην αποτρίχωση και όχι στη θεραπεία της κύστης κόκκυγος!!! Σε Ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, υπάρχει η σύσταση οι τεχνικές με laser να αποφεύγονται καθώς κοστίζουν ακριβά και δεν εμφανίζουν σοβαρό πλεονέκτημα.