Η γαστρική παράκαμψη (by pass) είναι μία από τις ιστορικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και από τους περισσότερους χειρουργούς θεωρείται η επέμβαση πρότυπο με την οποία πρέπει να συγκρίνουμε όλες τις υπόλοιπες. Η επέμβαση έχει πραγματοποιηθεί σε εκατομμύρια ασθενών παγκοσμίως με ποσοστά επιτυχίας έως και 80% και μακρύ χρόνο παρακολούθησης. Αν δεν υπήρχε το γαστρικό μανίκι, θα κάναμε σχεδόν σε όλους τους ασθενείς By Pass!
Πως γίνεται η γαστρική παράκαμψη;
Όπως και οι περισσότερες επεμβάσεις παχυσαρκίας, γίνεται και αυτή λαπαροσκοπικά με νοσηλεία που διαρκεί 2 ημέρες. Το γαστρικό by pass απαιτεί μεγαλύτερη τεχνική δεξιότητα από τη μεριά του χειρουργού διότι σε αντίθεση με τη γαστρικό μανίκι και το δακτύλιο, πρέπει να πραγματοποιηθούν ενώσεις του στομάχου με το έντερο. Οι “αναστομώσεις” αυτές καθιστούν την επέμβαση λίγο πιο πολύπλοκη και κατά συνέπεια πιο χρονοβόρα.
Για την κατασκευή του γαστρικού by pass χρησιμοποιείται μόνο ένα μικρό τμήμα του στομάχου το οποίο ενώνεται με το έντερο ώστε η τροφή να οδηγείται αμέσως στο λεπτό έντερο μέσα από την “τροφική έλικα”. Στη συνέχεια, η τροφή έρχεται σε επαφή με τη χολή και τα παγκρεατικά ένζυμα (από τη χολοπαγκρεατική έλικα) ώστε να αρχίσει η απορρόφηση στην κοινή έλικα του λεπτού εντέρου
Πως επιτυγχάνεται η απώλεια βάρους στη γαστρική παράκαμψη?
Αν και παρακάμπτεται ένα τμήμα της φυσιολογικής οδού πέψης και απορρόφησης, η επέμβαση λειτουργεί κυρίως περιοριστικά. Ο ασθενής με το ελάχιστο στομάχι που έχει απομείνει λειτουργικό, μπορεί να καταναλώνει μόνο μικρές ποσότητες τροφής. Υπάρχουν όμως και παραλλαγές της κλασικής τεχνικής όπου το μήκος των ελίκων του λεπτού εντέρου που σχηματίζουν την παράκαμψη αυξάνει πολύ. Τότε, στην απώλεια βάρους συμμετέχει και ένας βαθμός δυσαπορρόφησης θερμίδων. Αυτή η επέμβαση είναι γνωστή ως “γαστρική παράκαμψη με μακρυά σκέλη”
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η γαστρική παράκαμψη υπερτερεί πολύ του γαστρικού μανικιού;
Η γαστρική παράκαμψη προσφέρει εκτός από σημαντική απώλεια βάρους και οριστική λύση σε προβλήματα γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης. Έτσι, όσοι ασθενείς είναι παχύσαρκοι και πάσχουν από σοβαρή οισοφαγίτιδα από παλινδρόμηση θα πρέπει να προτιμούν τη γαστρική παράκαμψη.
Η γαστρική παράκαμψη και ιδιαίτερα οι παραλλαγές της με μακρυά σκέλη είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ που συνδέεται με παχυσαρκία.
Τι συμβαίνει στο τμήμα του στομάχου που παρακάμπεται;
Το μεγαλύτερο κομμάτι του στομάχου παρακάμπτεται και δεν δέχεται πλέον τροφή. Το στομάχι αυτό όμως παραμένει μέσα στο σώμα. Μετά από πολλά χρόνια παρακολούθησης, δεν έχει διαπιστωθεί κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα που να συνδέεται με το ανενεργό στομάχι. Παραμένει όμως εξαιρετικά δύσκολο εάν όχι αδύνατο να εξετασθεί το τμήμα αυτό του στομάχου με ενδοσκοπικές τεχνικές.
Η γαστρική παράκαμψη μπορεί να μετατραπεί σε άλλη επέμβαση στο μέλλον;
Εάν μια γαστρική παράκαμψη αποτύχει στην επίτευξη της απώλειας βάρους και ο ασθενής το επιθυμεί, μπορεί προταθεί τροποποίηση της τεχνικής. Συγκεκριμένα, η παράκαμψη μπορεί να μετατραπεί σε κυρίως δυσαπορροφητική επέμβαση. Αυτό γίνεται με νέο χειρουργείο όπου αλλάζει η σχέση ανάμεσα στις εντερικές έλικες. Σκοπός είναι το έντερο να μην απορροφά λίπος και υδατάνθρακες και ο ασθενής να χάνει βάρος προοδευτικά μέσω της δυσαπορρόφησης.
Δεν έχει ιδιαίτερο νόημα η παράκαμψη να μετατραπεί σε άλλη περιοριστική επέμβαση.
Απαιτούνται συμπληρώματα διατροφής μετά από τη γαστρική παράκαμψη;
Σε ένα ποσοστό που δεν ξεπερνά το 20-25% μπορεί να απαιτηθούν συμπληρώματα διατροφής ώστε να καλυφθούν ανάγκες του οργανισμού. Το φαινόμενο είναι συχνότερο σε χειρουργημένους που δεν ακολουθούν τις μετεγχειρητικές διαιτητικές οδηγίες. Συχνότερα απαιτείται αναπλήρωση σιδήρου σε γυναίκες με γαστρική παράκαμψη καθώς ο σίδηρος απορροφάται στην αρχή του λεπτού εντέρου. Η αναιμία που προκαλείται είναι ήπια αλλά χρειάζεται παρακολούθηση και αντιμετώπιση.
Χρειάζεται να αφαιρεθεί και η χοληδόχος κύστη κατά τη γαστρική παράκαμψη;
Έχει παρατηρηθεί ότι μέχρι και ένας στους τρεις χειρουργημένους μπορεί να εμφανίσουν μετά την επέμβαση χολολιθίαση. Η χολολιθίαση σχετίζεται τόσο με τη μαζική απώλεια βάρους όσο και πιθανώς με την παράκαμψη του τμήματος του λεπτού εντέρου. Κάθε υποψήφιος για επέμβαση πρέπει να υποβάλλεται προηγουμένως σε υπερηχογράφημα. Εάν διαπιστωθεί χολολιθίαση, η χολοκυστεκτομή γίνεται ταυτόχρονα με τη γαστρική παράκαμψη. Σε αντίθετη περίπτωση, η χολοκυστεκτομή μπορεί γίνει στον ίδιο χρόνο ή εάν στο μέλλον προκύψει το πρόβλημα.
Τι επιπλοκές μπορεί να συμβούν μετά την επέμβαση ?
Στις επιπλοκές του By pass περιλαμβάνονται η αιμορραγία αλλά και η διαφυγή από κάποια από τις γραμμές συρραφής. Και οι δύο μαζί αυτές οι χειρουργικές επιπλοκές δεν εμφανίζονται συχνότερα από 2-3%. Η αιμορραγία μπορεί να οδηγήσει σε μετάγγιση αίματος και σπάνια σε επανεπέμβαση. Η διαφυγή είναι μια τρύπα που δημιουργείται συνήθως στην ένωση του στομάχου με το έντερο. Η διαφυγή είναι μια επιπλοκή που ταλαιπωρεί τους ασθενείς καθώς παρατείνει τη νοσηλεία και μπορεί να οδηγήσει σε δεύτερο χειρουργείο. Το θέμα των μετεγχειρητικών επιπλοκών απαιτεί ειδική ενημέρωση από τον ιατρό διότι ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς, αναμένονται διαφορετικά προβλήματα.
Τι είναι το mini γαστρικό by pass;
Το mini γαστρικό by pass είναι μια παραλλαγή της επέμβασης που σχεδιάστηκε με σκοπό την απλοποίηση της τεχνικής αλλά και την προσθήκη μεγαλύτερης δυσαπορρόφησης ώστε να χάνονται τα κιλά πιο εύκολα.
Σε σχέση με το κλασικό by pass, είναι μια πιο απλή επέμβαση καθώς έχουμε μια αναστόμωση λιγότερη. Τα κιλά χάνονται γρήγορα καθώς οι τροφές δεν απορροφώνται για περίπου 2 μέτρα λεπτού εντέρου! πολύ γρήγορα επίσης βελτιώνεται ο σακχαρώδης διαβήτης και άλλες μεταβολικές διαταραχές της παχυσαρκίας. Ως επέμβαση διαρκεί λιγότερο και έχει μάλλον λιγότερες επιπλοκές.
Στα προβλήματα του mini γαστρικού by pass, συγκαταλέγονται η μεγαλύτερη ανάγκη για συμπληρώματα διατροφής, και μια χρόνια ανησυχία για τις συνέπειες της έκθεσης του στομάχου στη χολή του λεπτού εντέρου.
Σε κάθε περίπτωση, χρειαζόμαστε μερικά ακόμη χρόνια μελετών πριν η πολύ ενδιαφέρουσα αυτή επέμβαση θεωρηθεί πρώτης γραμμής και αποκτήσει και την αντίστοιχη δημοφιλία ανάμεσα σε ιατρούς και ασθενείς.
